گەڕەكی “بەتاوین”؛ بۆ بەغدادییەكان ناوێكی نامۆ نییە، شوێنێك بە دانیشتووان لە پێكهاتە و ئایینی جیاواز ناسراوەتەوە بە جۆرێك، كە جوو، كریستیان و موسڵمان و كوردی تێدا ژیاوە. یەكێكە لە گەڕەكە كۆنەكانی بەغدا، بەڵام ئێستا ئەو گەڕەكە خاڵییە لە كریستیان و جوو و كورد، تەنیا توندڕەوەكان و خەڵكی دیكەی شیعە لێی دەژین، هاوكات دەستوور و یاسای تایبەتی خۆیان هەیە كە لەلایەن مافیاكان دانراون و شوێنەكە بەڕێوە دەبەن،
بەتاوین دەكەوێتەوە ناوەڕاستی شاری بەغدا، پەیكەری ئازادی بە دووری چەند مەترێكەوە دەكەوێتە ناوچەكە، لە شەقامی “ئەبو نەواس” و ڕووباری دیجلەش دەكەوێتە ڕۆژئاوایی گەڕەكەکە، باكووری گەڕەكەش گۆڕەپانی تەحریرە، لە باشووریدا ناوچەی كەڕادەیە، لەناوەڕاستیدا، پڕە لە هۆتێل و بازاڕێك کە هەر شتێك لەخۆدەگرێت، كە دەكەوێتە شەقامی سەعدوون كە لە گۆڕەپانی فیردەوس بۆ ساحەی تەحریر درێژ دەبێتەوە.
گەڕەكەکە؛ بە كۆنكرێتی گەورە لەلایەن وەزارەتی ناوخۆوە داپۆشراوە، تەنیا چەند شوێنێكی دیاریكراوەی كراوەیە.
مەترسیدارە
بەپێی بەدواداچوونەكان، ئەگەر كەسێكی بیانی یان گەشتیارێك ڕێگەی بەو شوێنەدا بكەوێت، ئەوا دەرچوونی لە دەست مافیاكان ئەستەمە، بۆچی؟ بەهۆی ئەو یاسا و ڕێسایانەی لەلایەن گرووپەكانەوە دانراوە، منداڵەكان كراون بە چاودێر و گەیەنەری زانیارییەكان بۆ كەسانی خۆیان، ئەوانیش ڕاستەوخۆ دەگەنە سەر ئەو گەشتیارە یان ئەو كەسە، هەروەها لەوشوێنە وێنەگرتن بە ئازادی مەترسیدارین كارە.
ئەوانەی لەناو گەڕەكەن كێن؟
لە ساڵی 2021دا، زیاتر لە هەزار كەس گیران، بەهۆی ئەوەی داواكراو، تۆمەتبار، گومانلێكراو بوون بە تاوانی تیرۆر، بازرگانی مرۆڤ، فرۆشتنی ئەندامانی جەستە، خانەی لەشفرۆشی، ماددەی هۆشبەر، بارزگانی چەك و تاوانی ڕێكخراو.
ساڵی 2022، زیاتر لە 200 كەسی دیكە لە هەمان ناوچەدا گیران، لە ڕۆژی پێنجشەمەی ڕابردووەوە، وەزارەتی ناوخۆی عێراق ئۆپەراسیۆنێكی بۆ ئەو ناوچەیە دەست پێ كردووە، كە 618 تۆمەتبار دەستگیر كراون.
ئامانجی ئۆپەراسۆنەكەی؟
وەزارەتی ناوخۆی عێراق ڕایگەیاندووە، دەیانەوێت ژیان بۆ ئەو ناوچەیە بگەڕێننەوە و ڕێگاكان بكەنەوە، لەبەر ئەوەی شوێنی كەلەپوورییە، وەزارەتەكە دەڵێت: ” یاسا جێبەجێ دەكەین”.
دانیشتوانی گەڕەکەکە
بەشێكی دانیشتووانی گەڕەكەکە لەلایەن دادگاكانەوە بەهۆی تاوانێكەوە داواكراون، بەڵام بەهۆی مافیاكانەوە داڵدەدراون و دەستگیر ناكرێن، هەروەها بەشێكی تری بازرگانی بە منداڵان لە ڕێگای سواڵكردنەوە دەكەن، زۆرینەی گەنجەكانیش بە خواردنەوەی كحولییەكان و ماددەی هۆشبەر و سێكس سەرقاڵن.
پلانی حكوومەت چییە؟
وەزارەتی ناوخۆی عێراق ئاماژەی بەوە كردووە، دەیانەوێت لە داهاتوویەكی نزیكدا، ناوچەكە بكەنە شوێنێكی گەشتیاری و خزمەتگوزاریی تێدا جێبەجێ بكەن، دوور بێت لە ماددەی هۆشبەر و تاوانی جۆراوجۆر.
ئا: زریان تەها